भैरहवामा नक्कली रानीमहल सिगारीयो

कृष्णप्रसाद ढकाल 
भैरहवा । प्रदेश नं ५को सरकारले पुरातात्विक महत्वको पाल्पाको रानीमहललाई वातावरणमैत्री इको पार्क बनाउने नयाँ योजना ल्याईरहेको अवस्थामा पर्यटक आकर्षीत गर्नका लागि भैरहवामा नक्कली रानी महल निर्माण गरिएको छ । यसैगरी मेलास्थलमा लुम्विनीको मायादेवि मन्दिर पनि निर्माण गरिएको छ ।

यसक्षेत्रको पर्यटन प्रवद्र्धन र उद्योग व्यापार एवं कृषिको समृद्ध विकासको महत्वकाक्षी अपेक्षा राख्दै सिद्धार्थ उद्योग वाणिज्य संघ भैरहवाले मंसीर २० देखि पुस १ गतेसम्मका लागि लुम्विनी राष्ट्रिय महोत्सव आयोजना गरेको संस्थाका अध्यक्ष एवं महोत्सवका संयोजक कुलप्रसाद न्यौपानेले बताए । एतिहासीक मायादेवि मन्दिर र रानी महलको आधुनिक कृत्रिम स्वरुप भैरहवामा हेर्न पाईन्छ । लुम्विनी, तिलौराकोट र रानीमहललाई प्रदेशको प्रमुख पर्यटकीय गन्तव्यका रूपमा विकास गर्न सकिने भएर चासो देखाइएको छ ।

नदीको जगमै ढुंगाहरु ठड्याएर माथि आकर्षक दरबार बनाइएको छ । एतिहासीक दरबारको एकातर्फ बुर्जाको जग नदीमै छ । महलभित्र पानीपोखरी, मन्दिर, बगैँचालगायत संरचना एवं कलाहरु देख्न पाईन्छ । विसं १९५० मा शिलान्यास भई चार वर्षमा दरबार, मन्दिर र पाटीपौवासहितको निर्माणकार्य पूरा भएको बताईन्छ । दरबार ५६ फिट चौडा, ११२ फिट उचाइको चारतले छ । पुरानो जीर्ण महलको विसं २०७२ मा पुरातत्व विभागले करिव ३ करोडमा रानीमहलको पुनःनिर्माण गरेको थियो । दरबार परिसरभित्र बायाँतर्फ शित्तलपाटी, फोहोर राख्न कुँदिएका ढुङ्गे दुई पोखरी र दाहिनेतर्फ सुरक्षा पहरेदार स्थल छ । यसैगरी महलको आकर्षकण एवं हिन्दुधर्म संस्कृति जगेर्ना र नित्य कर्मका लागि महलको बायाँतर्फ एउटै किसिमका शिव र गङ्गाका दुई मन्दिर रहेका छन् । बेलायती इञ्जिनीयरले युयानी शैलीको डिजाइनमा निर्माण गरिएको छ । कुँदिएको ढुङ्गा दरवारको मुल ढोका सधै कालीगण्डकी नदी कुण्डमा गाडिएका छन् ।

भैरहवा महोत्सवमा निर्मीत रानीमहल प्राकृतिक स्रोत साधनबाट निर्माण नगरी रंगीचंगी कपडा, फलामे डण्डी र रसीले कृत्रिम स्वरुप दिएर आकर्षण बनाईएको छ । रानीमहल तत्कालीन जनरल खड्ग शमशेरले पत्नी तेजकुमारीको सम्झनामा कालीगण्डकीको तटमै जग हालेर विशाल रानीमहल बनाएको एतिहासीक भनाई छ । अहिले रानीमहल दरबारलाई प्रेमको प्रतीकका रूपमा मानिन्छ । जनरलले दिवंगत रानीको संझनामा रानीमहल निर्माण गरेको बताईन्छ । हाल यस रानीमहलमा आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटकको आकर्षण दिनप्रतिदिन वढ्दो पाईन्छ ।

पूर्व प्रधानमन्त्री एवं नेकपाका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालले विशेष समारोहका विच विहिवार महोत्सवको उदघाटन गर्नुहुने तयारी भएको महोत्सव सचिवालय प्रमुख एवं आयोजक संस्थाका महासचिव नेत्र आचार्यले जानकारीदिनुभयो । पाल्पाको एतिहासीक रानीमहलको झ–झलको भैरहवामा आयोजित लुम्विनी महोत्सवको आकर्षक बनाउन आयोजकले विशेष प्रयास जारी राखेको महोत्सव स्टल व्यवस्थापन समितीका संयोजक ठाकुर श्रेष्ठले बताए ।